Dinç ve Enerjik Kalmanız İçin İpuçları

Beslenme Düzeni

Vücudumuzun enerji ihtiyacı yediğimiz besinlerden karşılanır. Bu nedenle metabolizmanın ihtiyacı olan enerjiyi sağlamak, dolayısıyla enerjiyi sürdürmek için beslenme son derece önemlidir. Ancak beslenirken de vücudun enerji mekanizmasını harekete geçirecek yiyecekler tercih etmek de önem taşımaktadır. Karbonhidrat ve glisemik indeksi düşük beslenme düzeni oluşturmak, normal enerji için katkı sağlar (¹). Yetişkinler için olduğu kadar çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak da gereklidir. İşte hem sağlıklı hem de enerji veren o besinlerden bazıları:

• Kabuklu Yemişler: Ayçiçeği çekirdeği, ceviz, fındık, badem, antep fıstığı
• Kepekli Tahıllar: Keten tohumu, kara buğday, kepekli arpa, tam çavdar, tam buğday
• Meyveler: Üzüm, elma, portakal, greyfurt, şeftali, muz, armut, avokado
• Yeşil Yapraklı Sebzeler: Ispanak, pazı, kara lahana gibi yeşil yapraklı kış sebzeleri, şalgam yaprakları, roka
• Baklagiller: Fasulye, barbunya, bezelye
• Lifli Gıdalar: Mısır, brokoli, havuç, karnabahar, tam tahıldan yapılmış ekmek, makarna, mısır gevreği vb. (¹).

Su İçmek

Sağlıklı yaşam için bol su içmenin birçok faydası vardır. Vücudumuzda gerçekleşen metabolik reaksiyonların hemen hepsinde su kullanılmaktadır. Dolayısı ile enerji oluşumuna katkıda bulunduğu ve yorgunluk-halsizlik belirtilerini ortadan kaldırdığı da söylenebilir. Bu nedenle enerjik olmak için yapılması gerekenler arasında su içmek, önemli bir yer tutar. Yeterince su içmemek, kendinizi genel olarak iyi hissetmemeye ve yorgunluğa sebep olabilir. Gün boyunca yeterince su içmek, yorgunluk hissinin hafifletilmesine ve enerji oluşumuna katkı sağlar (¹).

Egzersiz

Egzersiz yapmak, enerji yükseltmek için ne yapılmalı? sorusuna verilecek en güzel cevaplardan biri olabilir. Günlük yaşamın koşuşturmasında çok fazla zaman ayırılamasa da, bazı basit hareketler bile enerjik ve dinç kalmayı sağlayabilir. Yapılan egzersizler sayesinde hücresel düzeyde kaslar daha fazla enerji üretebilir ve böylece vücut, aktivitelerin sürdürülmesi için hazırlanır. Egzersiz ayrıca, vücudun oksijen taşıma kapasitesini arttırıp kan dolaşımını hızlandırır ve bu da vücudun enerjik ve uyanık kalmasına yardımcı olur (¹).

İyi Bir Uyku

Gün boyu enerjik olmanın yolları arasında şüphesiz kaliteli bir uyku gelmektedir. Günün tüm yorgunluğu ve stresi iyi bir uyku sayesinde atılabilir. Tüm gece boyunca en az 7-9 saat uyumak, enerji seviyelerini arttırarak vücuda tazelenmiş bir his verir (¹). Sağlıklı bir uyku alışkanlığı için her gün aynı saatte yatıp aynı saatte kalkmak, uyunan odanın karanlık olması ve yastık-çarşaf temizliğine dikkat edilmesi gerekmektedir.

Kahve

Kahve içmenin zindelik verdiği çoğu kişi tarafından bilinen bir durum olabilir. Kahvenin içinde bulunan kafein, konsantrasyonu arttırır ve beyne zindelik vererek, vücudun daha uyanık kalmasını sağlar (¹). Kafein genel olarak vücudu uyararak özellikle sabahları enerjik olmanın yolları arasında sayılabilir. Ancak fazla kafein tüketimi noktasında da dikkatli olmak gerekir. Günlük kahve dozlarını aşan kişiler kafeine bağımlı hale gelebileceği unutulmamalıdır.

Bitki Çayları

Hidrasyon, yani vücudun ihtiyacı olan yeterli miktarda suyun bulunması enerji seviyeleri için oldukça önemlidir. Vücudun susuz kalması halsiz ve yorgun hissetmeye yol açarak, enerji düşmesine de sebep olabilir. ‘‘Dinç olmak için ne yapılmalı?’’ sorusunun cevaplarından biri de bazı bitki çaylarını tüketmek olabilir. Bu çaylar, hidrasyonu artırarak enerji üretimini harekete geçirebilir. Ancak bazı çayların tüketiminde de belirli bir miktardan fazlasının da vücuttan su atılımını hızlandırdığı ve kafein kaynağı olduğu unutulmamalıdır. Vücuda enerji verecek bazı çaylar ise şunlardır:

• Yeşil çay
• Siyah çay
• Nane çayı
• Kibrit otu çayı
• Oolong çayı
• Pu-erh çayı (²).

Stres Kontrolü

Stres normal bir vücut tepkisi olsa da, buna uzun süre maruz kalmak vücut enerjisini düşürerek, yorgunluk ve bitkinliğe sebep olabilir. Stresin kontrol altına alınması, uyku aksamalarının önüne geçebilir ve böylece enerji düşmesine de engel olur (²). Stressiz yaşam, enerjik olmanın yolları arasında önemli bir yere sahiptir. Bu sebeple bunu sağlamak için de arkadaşlarla ve aileyle vakit geçirmek, yürüyüş yapmak, yoga ve meditasyon faaliyetlerinde bulunmak da faydalı olabilir.

Temiz Hava ve D Vitamini

Yapılan birçok araştırma vücuttaki D vitamini seviyelerinin sağlıklı bir yaşam için önemli olduğu belirtilmiştir. D vitamini eksik olan kişilerde yorgunluk ve halsizlik şikayetleri daha çok görülebilir ve enerji düşüşüne sebep olabilir. D vitamini güneş ışığı ile vücudumuzda sentezlenmekle birlikte en çok; somon balığı, süt, sığır ciğeri ve yumurta sarısı gibi besinlerde bulunur. Besinlerden yeteri kadar alınamayan D vitamini ayrıca, sağlık profesyoneli önerisi ile dışarıdan takviye olarak da alınabilir. En iyi D vitamini kaynaklarından biri olan güneş ışınlarından faydalanmak için açık havada yürüyüş yapmak da iyi bir seçenek olabilir.  (²). Temiz ve güneşli havada dışarı çıkmanız ve yürüyüş yapmanız, daha bol oksijen almanıza ve vücudu aktif hale getirerek kendinizi daha enerjik hissetmenize yardımcı olabilir.

Takviye Kullanımı

Vücutta yeterli miktarda olmayan vitamin ve mineraller halsizlik ve yorgunluğa yol açabilir. Bu tarz şikayetleri olan kişiler ‘’Takviye edici gıda nedir?’’ sorusunu sıklıkla araştırabilir. Enerjik olmak için takviye kullanımı ve beslenmeyle alınamayan vitaminlerin dışarıdan destek edilmesi enerji oluşumu için gereklidir. Bu takviyelerden C vitamini, genellikle efervesan tablet şeklinde satışa sunulur. Bağışıklık fonksiyonlarında önemli rol oynar ve yorgunluk, halsizlik gibi semptomların azalmasına yardımcı olur (³). Bir diğer takviye edilmesi gereken önemli mineral ise çinkodur. Çinko, bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur ve soğuk algınlığı, grip gibi rahatsızlıklarda enerji düşüşünün önüne geçerek, vücut direncinin yükseltilmesinde fayda sağlayabilir. Doktorlar genellikle çinko eksikliğine daha çok rastlanılan vejeteryanlar, alkol kullananlar ve düzensiz beslenenler gibi, çinko takviyesi almalarını önerebilir (⁴).  Vitaminler ve mineral için takviye almak Covid 19'dan korunma yöntemlerinden de biri sayılabilir. Takviye kullanımında mutlaka hekim ya da eczacı önerisi alınmalıdır.

Uçucu Yağlar

Bitkilerden soğuk pres yöntemiyle elde edilen bazı uçucu yağlar, eski dönemlerden beri aromaterapi uygulamalarında kullanılmaktadır. Bu yağlar odaklanma, motivasyon ve enerji seviyesini artırmak için kullanılabilir. Yorgunluğu azaltabilen ve vücuda enerji sağlayabilen bazı yağlar ise şunlardır:

• Nane yağı
• Tatlı portakal yağı
• Biberiye yağı
• Bergamot yağı
• Okaliptüs yağı
• Çam yağı
• Zencefil kökü yağı
• Limon yağı (⁵).