Uzm. Dr. Çiğdem Ş.
06.12.2023

Vitamin Eksikliği Belirtileri Nelerdir? Neden Olur?

Vitamin, çok küçük miktarlarda bile normal vücut fonksiyonlarının yerine getirilmesine yardımcı olan organik bileşenlerdir. Yağda eriyen ve suda eriyen olmak üzere 13 vitamin çeşidi bulunur. Her bir vitaminin vücutta farklı işlevi vardır ve her bir vitaminin vücut fonksiyonları için gereken miktarı farklıdır. Vitaminlerin büyük bir çoğunluğu insan vücudu tarafından üretilemez ya da sentezlenen miktar gereksinimi karşılayabilecek seviyelere ulaşamaz. Benzer şekilde bazı vitaminler vücutta depolanabilirken bazıları depolanamaz. Bu nedenle genel sağlık durumunun korunabilmesi ve normal vücut fonksiyonlarının yerine getirilebilmesi için günlük olarak dışarıdan besinler ya da vitamin takviyesi yoluyla alınması gerekir. Vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin miktarı karşılanmadığında vitamin eksikliği yaşanır. 1 Vitamin eksikliği belirtileri hakkında daha detaylı bilgiler için okumaya devam edin…

İçerikler (Gizle-)
  1. Vitamin Eksikliği Neden Olur?

    1. Diyet ile Yetersiz Vitamin Alımı

    2. Tıbbi Nedenler

  2. Vitamin Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

    1. Hangi Vitamin Eksikliği El Titremesi Yapabilir?

    2. Vitamin Eksikliği Uyku Yapar mı?

    3. Saç Dökülmesi Hangi Vitamin Eksikliğinde Yaşanabilir?

    4. Göz Altı Morlukları Hangi Vitamin Eksikliğinde Yaşanabilir?

    5. Tırnaktaki Beyaz Leke Hangi Vitamin Eksikliğinde Yaşanabilir?

    6. Vitamin Eksikliği Ağrı Yapar mı?

    7. Vitamin Eksikliği Ağız Kokusu Yapar mı?

    8. Vitamin Eksikliği Ağız Kuruluğu Yapar mı?

    9. Vitamin Eksikliği Baş Ağrısı Yapar mı?

  3. Vitamin Eksikliği Nasıl Giderilir?

içerik

Vitamin Eksikliği Neden Olur?

Vitamin eksikliğinin en yaygın nedeni, vitamin içeren besinlerin gereksinimin altında alındığı yetersiz beslenme durumudur. Peki, vitamin hangi besinlerde bulunur? Vitaminler taze sebze ve meyveler, tahıllar, kurubaklagiller, et, tavuk, balık, süt ve süt ürünleri dâhil olmak üzere pek çok besinde bulunur. Ayrıca bazı gıdalar birden fazla vitamin içerebilir. Vitamin eksikliğine neden olan durumlar aşağıdakileri kapsayabilir:

Diyet ile Yetersiz Vitamin Alımı

Beslenme yetersizliğine bağlı olarak bazı vitaminlerde eksiklik yaşanabilir. Örneğin vegan ve vejetaryen beslenen et ürünlerini tüketmez ve bu durum hayvansal kaynaklı gıdalarda bulunan B12 ile biyotin vitaminlerinin yetersiz alınmasına neden olur. Benzer şekilde deniz mahsülleri, yumurta süt ve süt ürünlerinde bulunan D vitamini eksikliği vegan beslenenlerde sık karşılaşılan bir durumdur. Aynı zamanda D vitamini güneş ışınları aracılığı ile ciltten sentezlenebilir. Soğuk iklime sahip bölgelerde güneş ışığının azlığı ve dini inançlar nedeniyle vücut bölgelerinin kapanması, vücut tarafından yeterli D vitamini sentezlenmesini engelleyerek eksikliğe yol açabilir.

Tıbbi Nedenler

Bazı insanların sahip olduğu bir takım hastalıklar vitaminlerin doğru bir şekilde emilmesini ve vücut tarafından kullanılmasını zorlaştırabilir. Bu durum vitamin eksikliği belirtileri yaşanmasına neden olabilir. Vitamin eksikliğine yol açan hastalıklar arasında şunlar yer alır:

  • Alkolizm nedeniyle gelişen karaciğer hastalıkları,
  • Kronik ishal,
  • Böbrek hastalıkları,
  • Mide baypası,
  • Huzursuz bağırsak sendromu,
  • İltihaplı bağırsak hastalığı,
  • Malabsorbsiyon sendromu,
  • Pernisiyöz anemi,
  • Crohn hastalığı. 2

Vitamin Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Vitamin Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Vitaminler, temel vücut fonksiyonlarının gerçekleştirilmesinde önemli rol oynayan bileşenlerdir. Vücudun sıvı elektrolit dengesinin sağlanmasından enerji seviyesinin düzenlenmesine, sindirim fonksiyonlarının normal işleyişinden enzim fonksiyonlarına kadar pek çok vücut sürecinde vitaminlere rastlamak mümkündür. Her bir vitaminin vücut sistemleri üzerindeki etkisi farklıdır ve buna bağlı olarak vitamin eksikliği belirtisi de değişebilir. Genel olarak vitamin eksikliği belirti ve semptomları aşağıdakileri kapsayabilir:

  • Kırılmaya meyilli tırnaklar ve cansız saçlar,
  • Saç dökülmeleri,
  • Ağız köşelerinde yara veya çatlaklar,
  • Diş eti kanaması,
  • Gece görüşünde azalma ve gözlerde beyaz noktalar,
  • Ciltte pullanma ve döküntüler,
  • Ciltte kırmızı veya beyaz lekeler,
  • Huzursuz bacak sendromu,
  • Depresyon riskinde artış,
  • Kolay morarma ve kanama,
  • Yara iyileşmesinde gecikme,
  • Enfeksiyonlara yakalanma riskinde artış,
  • Kemik bozuklukları,
  • Kronik yorgunluk. 2 3 4
içerik2

Vitamin Eksikliği Nasıl Giderilir?

Vitamin Eksikliği Nasıl Giderilir?

Vitamin eksikliğinin tedavisi eksikliğe neden olan faktörün ortadan kaldırılmasını içerir. Ayrıca yaşam tarzı değişiklikleri ve vitamin takviyeleri; vitamin eksikliği belirtileri ve semptomlarının önlenmesinde etkilidir. Vücudun ihtiyaç duyduğu vitaminleri karşılamak için yeterli ve dengeli bir beslenme programını takip etmeniz önemlidir. Sağlıklı beslenme hakkında bir diyetisyenden yardım alabilir, sağlık durumunuza ve yaşam tarzınıza uygun bir diyet ile vitamin eksikliğinin tedavisine katkıda bulunabilirsiniz.
İhtiyaç duyduğunuz vitaminleri almak için sağlıklı beslenme kurallarına uyum sağlamakta zorlanırsanız vitamin takviyeleri kullanabilirsiniz. Bazı vitaminler, diğer vitaminlerin emilimini azaltıcı etki gösterebilir. Genellikle vitamin takviyelerinin fazlası vücut tarafından dışarı atılabilir. Ancak bazı vitaminlerin doz aşımları ciddi yan etkilere neden olabilir. Takviyelerin dozu ve kullanımı hakkında mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Özellikle çocuklar için vitamin takviyesi kullanmadan önce sağlık uzmanının görüşüne başvurmanız oldukça önemlidir. Çocuklarda en çok kullanılan takviyelerden biri C vitamini hakkında ayrıntılı bilgiler için “Çocuklar için C vitamini” yazımızı okuyabilirsiniz.
İrritabl bağırsak sendromu veya inflamatuar bağırsak hastalığı gibi bazı sindirim sistemi hastalıkları, vitaminlerin emilim ve vücut tarafından kullanımını azaltarak vitamin eksikliklerine yol açabilir. Benzer şekilde karaciğer hastalıklarında bazı vitaminlere olan ihtiyaç gereksinimin çok üstünde olabilir ve besinlerle karşılanamayabilir. Bu durumda öncelikle hastalığın tedavisinin yapılması gerekir. Vitamin eksikliği giderilmediğinde klinik tablo ağırlaşabilir ve semptomların şiddeti artabilir. Hatta ilerleyen vitamin eksiklikleri hayatı tehdit eden ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. 2

Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.

El titremesi yaygın görülen bir sağlık sorunudur ve nedenleri farklılık gösterebilir. Bu nedenlerden biri de B12 eksikliği olabilir. B12 sinir sisteminin normal fonksiyonlarını gerçekleştirmesinde önemli rol oynar. Şiddetli B12 vitamini eksikliğine ek olarak yine sinir sistemi fonksiyonlarının düzenlenmesini destekleyen B1 ve B6 vitamini yetersizliği durumunda el titremesi yaşanabilir. 5 6

Vitamin Eksikliği Uyku Yapar mı?

Vücudun enerji seviyesinin düzenlenmesinde önemli rol oynayan B12 ve folik asit eksikliğinde uyku hali ve yorgunluk yaşanabilir. B12 vitamini, kırmızı kan hücrelerinin sentezinde de görevlidir. B12 eksikliğinde sağlıklı kırmızı kan hücresi sentezi yavaşlayabilir ve bu durum kansızlığa neden olabilir. Kansızlık kişinin kendini yorgun, halsiz ve sürekli uykulu hissetmesine yol açabilir. Sürekli uyku haline neden olabilen bir diğer durum D vitamini eksikliğidir. D vitamini kas ve kemik gelişiminde önemli bir vitamindir. Eksikliği durumunda halsizlik, güçsüzlük ve yorgunlukla karakterize sürekli uyku hali gözlenebilir. (7) (8) 

Saç Dökülmesi Hangi Vitamin Eksikliğinde Yaşanabilir?

Saç dökülmesi, oldukça yaygın bir durumdur. Pek çok farklı nedene sahip olsa da genellikle yetersiz beslenmenin belirgin göstergesidir. Saç ve cilt sağlığının korunmasında önemli rol oynayan niasin (B3) ve biotin (B7) vitaminlerinin eksikliğinde saç dökülmeleri sık yaşanır. Bu vitaminlere ek olarak protein sentezi ve hücre bölünmesinde önemli rol oynayan çinko ile DNA sentezinde görev alan demir eksiklikleri de saç dökülmesinin önemli nedenleri arasındadır. 3

Göz Altı Morlukları Hangi Vitamin Eksikliğinde Yaşanabilir?

Göz altlarında meydana gelen koyu halkalar kronik yorgunluk ve uykusuzluğun en önemli belirtisidir. Buna ek olarak bazı kişilerde genetik faktörler ve alerji, tiroit fonksiyon bozuklukları, ilerleyen yaş gibi nedenler de göz altı morluklarına yol açabilir. Yapılan bazı çalışmalar demir eksikliği anemisinin de göz altı morluklarına neden olabileceği yönündedir. Demirin emilimini sağlayan C vitamini eksikliği göz altı morluklarına katkıda bulunabilir. Ayrıca antioksidan bir bileşen olan E vitamini eksikliği göz altı morluklarının gelişiminde etkili olabilir. 9 10

Tırnaktaki Beyaz Leke Hangi Vitamin Eksikliğinde Yaşanabilir?

Tırnaktaki beyaz lekelerin büyük bir çoğunluğu yaralanmalar nedeniyle oluşur. Ancak mantar hastalığı, metal zehirlenmesi, bazı vitaminler ve mineral eksiklikleri de tırnakta beyaz lekelere yol açabilir. Özellikle çinko ve kalsiyum yetersizliğinde sıklıklar görülen tırnaktaki beyaz lekeler, cilt ve tırnak sağlığının korunmasında önemli rol oynayan biotin (B7) vitamini eksikliğinin de göstergesi olabilir. 3 11

Vitamin Eksikliği Ağrı Yapar mı?

Vücuttaki ağrıların nedeni anemi kaynaklı olabilir. Enerji dengesinin sağlanmasında önemli rol oynayan B kompleks vitaminler aynı zamanda kırmızı kan hücrelerinin sentezini destekler. B12, B3, B7, B1, B6 vitaminlerinin eksikliği ve C vitamininden yetersiz beslenme demir eksikliği anemisine neden olarak vücut ağrılarına yol açabilir. Kemik ve eklem gelişimini destekleyen D vitamini yetersizliği de genel halsizliğin yanı sıra kas ve eklemlerde ağrılara neden olabilir. 2 3

Vitamin Eksikliği Ağız Kokusu Yapar mı?

Ağız kokusunun en önemli nedeni ağız ve diş bakımına gerekli özenin gösterilmemesidir. Dişlerin fırçalanmaması, diş ipinin kullanılmaması gibi durumlar besin artıklarının diş aralarında ve ağızda kalmasına neden olur. Besin artıkları buradaki kötü bakteriler tarafından parçalanır ve diş eti çürüklerine yol açar. Çürüyen diş ağız kokusunun ana nedenidir. Sağlıksız beslenme alışkanlıkları da dişlerin çürümesine yol açarak ağız kokusu oluşumuna zemin hazırlayabilir. Bunlara ek olarak D ve C vitamininden yetersiz beslenme diş eti hastalıkları ile kanamalarına neden olarak ağız kokusuna yol açabilir. 12

Vitamin Eksikliği Ağız Kuruluğu Yapar mı?

Ağız kuruluğu, bazı vitaminlerin yetersiz alındığının bir göstergesi olabilir. B1, B2, B3, B6, B12 vitaminler ile A vitamini yetersizliği, ağız çevresinde yara ve çatlaklar ile ağız kuruluğunun nedenleri arasındadır. 13

Vitamin Eksikliği Baş Ağrısı Yapar mı?

D vitamini eksikliği üzerine yapılan araştırmalar, kronik baş ağrısının D vitamini eksikliğine bağlı olarak gelişebileceğini savunur. Özellikle şiddetli D vitamini eksikliğinin en belirgin semptomlarından biri kronik baş ağrısı olabilir. 14

Önerilen Bloglar

Uzm. Dyt. Özgür G.
08.12.2023

Biotin Eksikliği Belirtileri Nelerdir

Suda eriyen B grubu vitaminlerinden biri olan biotin, doğal olarak bazı besinlerde ve takviyelerde bulunur.

Uzm. Dr. Çiğdem Ş.
20.11.2023

Diş Eti Çekilmesi Hangi Vitamin Eksikliğinden Olur

Diş eti çekilmesi, ağız sağlığı konusunda sıkça gözden kaçan, fakat bazı beslenme eksikliklerinin habercisi olabilen bir durumdur.

Uzm. Dr. Çiğdem Ş.
13.11.2023

D Vitamini Spreyi Nasıl Kullanılır? Ne İşe Yarar?

D vitamini vücudun, sağlıklı kemikler oluşturmak ve onları korumak için ihtiyaç duyduğu bir besindir ancak doğal olarak pek çok gıdada bulunmaz.