Eklem Ağrısı Neden Olur?
Eklem ağrıları birçok farklı nedenden kaynaklanabilir ve bu nedenlerin doğru bir şekilde belirlenmesi, tedavi sürecinin etkinliği açısından önem arz eder. En yaygın eklem ağrısı sebepleri arasında şunlar yer alır: 1 10 11
- Osteoartrit: Yaygın bir artrit türü olan osteoartrit, kireçlenme olarak da adlandırılır ve eklem ağrılarının en sık karşılaşılan nedenini oluşturur. Eklemler içerisinde bulunan kemiklerin birbirleriyle temas ettiği noktalarda yastık görevi gören kıkırdak dokunun zamanla aşınmasına bağlı gelişir. Özellikle hareket ile birlikte hissedilen, şiddeti kireçlenmenin boyutuna göre değişen artralji sorununa yol açar.
- Romatoid artrit (Eklem romatizması): Eklemlerde ağrı ve şişliğe neden olan romatoid artrit, bir tür kronik hastalıktır. Genellikle bileklerde ve parmaklarda görülen eklem romatizması, vücudun farklı bölgelerini de etkileyebilir ve eklemlerde deformasyona neden olur.
- Bursit: Eklemlerin aşırı kullanımı sonucunda eklemler içerisinde kayganlığı artırarak yastık görevi yapan kapalı, sıvı dolu keselerin (bursa keseleri) iltihaplanmasına bağlı olarak gelişir. Omuzlar, dirsekler, kalça ve dizler gibi büyük eklemlerde ciddi ağrılara neden olabilir.
- Tendinit: Kasları kemiklere bağlayan kalın ve lifli tendon yapılarında meydana gelen iltihaplanmadır. Herhangi bir tendonda meydana gelebilse de sıklıkla omuzlar, dirsekler, bilekler, dizler ve topuklarda görülür.
- Gut hastalığı: Vücutta miktarı artan asidik kristallerin eklemlerde birikerek şiddetli ağrı ve şişliğe neden olduğu bir sağlık sorunudur. Genellikle ayak baş parmaklarını etkiler.
- Kronik hastalıklar: Sistemik lupus eritematozus, Lyme hastalığı, kemik dokusu kanserleri gibi bazı hastalıklar.
Yukarıdaki durumların haricinde enfeksiyonlar, döküntüler, ateşli hastalıklar, kemiklerdeki kırık, burkulma ve incinmeler, yaralanmalar, obezite, stres ve ruhsal sorunlar gibi pek çok durum da eklem ağrılarına neden olabilir.1 Çocuklarda eklem ağrısı genellikle büyüme ağrılarından kaynaklanır ve ciddi bir sorunu işaret etmez. Ancak ateş, şişlik, kızarıklık, hareket güçlüğü gibi durumlar varsa mutlaka tıbbi destek alınmalıdır.12
Eklem Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Eklem ağrılarının nasıl hissedildiği ağrının nedenine bağlı olarak değişebilir. Ağrılar devamlı sızlama şeklinde veya sert, keskin sancılar şeklinde hissedilebilir. Eklemlerde zonklama veya yanma görülebilir. Ayrıca ağrıdan etkilenen eklemin hareket ettirilmesi ile birlikte gıcırtı hissi olabilir. Genellikle eklemlerde yaralanma veya sağlık sorunlarıyla birlikte ortaya çıkan tek semptom ağrı değildir. Ağrıya eşlik edebilen bazı semptomlar şunlardır: 2
Şişlik
Eklem ağrılarında, özellikle de romatoid artrit veya burkulma gibi durumlardan kaynaklı ağrılarda, şişlik sorunu ortaya çıkabilir. Ağrı genellikle şişliğin bulunduğu bölgede yoğunlaşır. Dinlenme ile şişlik bir miktar azalabilir.2
Sertlik
Eklem ağrısına neden olan bazı faktörler, ağrılı eklemin bulunduğu bölgeye dışarıdan dokunulduğunda hissedilebilen sertliklere yol açabilir. Bu sertlikler, eklemlerin hareketi sırasında da rahatsız edici bir hisse neden olabilir.1
Isınma ve kızarıklık
Özellikle de eklemde bir iltihaplanma söz konusu olduğunda eklemin bulunduğu bölgeyi kaplayan cilt yüzeyinde kızarıklık görülebilir. Aynı zamanda bu bölgeye dokunulduğunda cildin normalden daha sıcak olduğu fark edilebilir. Tüm bunlar, inflamasyon belirtileri arasındadır.1
Uyuşma ve güç kaybı
Bazı durumlarda ağrılı eklemin yer aldığı uzuv, eklemi etkileyen sağlık sorununa bağlı olarak olumsuz etkilenebilir. Uyuşukluk, karıncalanma, güç kaybı, hareket kaybının azalması gibi durumlar bunlara örnek olarak verilebilir.2
Eklem hareketlerinde zorlanma
Ağrılı eklemin bükülmesinde veya büküldükten sonra yeniden eski haline döndürülmesinde zorlanma görülebilir. Aynı zamanda eklem hareket ettirilirken kütleme, gıcırdama ve benzeri sesler duyulabilir.1
Eklem Ağrısı Nasıl Geçer?
Eklem ağrılarında altta yatan nedene göre tıbbi tedavi gerekli olabilir. Tedavinin yanı sıra evde yapılabilecek bazı uygulamalar da ağrıların hafifletilmesinde etkili olabilir. Genel olarak eklem ağrısı nasıl geçer sorusuna yanıt olabilecek bazı uygulamalar şu şekilde sıralanabilir:
- Sıcak ve soğuk kompresler uygulamak,
- Yürüme, yüzme gibi hafif yoğunluklu egzersizler ile esneme egzersizleri yapmak,
- Obezite veya fazla kilo söz konusu ise kilo kaybederek ideal vücut ağırlığına ulaşmak,
- Gerekli durumlarda hekim önerisi dahilinde ihtiyaç duyulan besin takviyelerini kullanmak,
- Hekim önerisi dahilinde topikal krem ve merhemler kullanmak,
- Baston, ortez gibi destekleyici araçlardan yararlanmak,
- Uyku düzenine dikkat etmek ve gerekli ise uykuyu iyileştirmeye yönelik tedavi almak,
- Daha ileri durumlarda cerrahi operasyon, steroid enjeksiyonu gibi tedavi seçenekleri hakkında hekime danışarak bilgi almak.
Bu uygulamalardan bazıları belirli ağrıların hafifletilmesine katkı sağlarken bazı durumlarda ise yanlış uygulamalar ağrıları şiddetlendirebilir. Bu nedenle eklem ağrısı olan kişilerin egzersiz, kompres gibi uygulamalar yapmadan önce sağlık uzmanına danışmasında fayda vardır.
Eklem Ağrısı Nelere Yol Açar?
Bazı durumlarda eklem ağrıları hafif şiddette, gelip geçici olabilir ve günlük yaşamı çok fazla etkilemeyebilir. Ancak özellikle de altta yatan ciddi bir sağlık sorunu söz konusu olduğunda ağrılar yaşam kalitesini belirgin şekilde düşürebilir. Eklem ağrıları günlük yaşam aktivitelerinizi etkilemeye başladıysa veya uzun süredir iyileşmediyse sağlık uzmanınıza danışmanız ve muayeneden geçmeniz oldukça önemlidir. Bazı durumlarda erken dönemde önlem ve tedavi alınmadığı takdirde eklemlerdeki sorun şiddetlenerek cerrahi tedavi seçeneklerini zorunlu hale getirebilir. Bu nedenle vakit kaybetmemek ve bir an önce tedavi almakta fayda vardır.1
Eklem Ağrısı İçin Hangi Doktora Gidilir?
Eklem ağrısı sebepleri çok farklı olabildiğinden bu ağrılara neden olan sağlık sorunlarının tanı ve tedavi süreçleri farklı tıbbi branşların uzmanlık alanına girebilir. Bu nedenle mevcut ağrılar için öncelikle birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcıları olan aile hekimlerine danışılabilir. Aile hekimleri mevcut semptomların ön değerlendirmesini yaparak sizi ilgili doğru branşa yönlendirebilir. Eklem ağrılarının en yaygın nedeni olan osteoartritlerde, zorlama ve yaralanmalarda, kemik ve kıkırdak hasarlarında tanı ve tedavi süreçleri ortopedi uzmanları tarafından yürütülür. Bu nedenle hastanelerin ortopedi ve travmatoloji branşlarına başvurulabilir. Ancak romatoid artrit durumundan kaynaklı eklem ağrılarında romatoloji birimlerine başvuru yapılması gerekir. Eklemlere ilişkin pek çok sağlık sorununda tedavi sürecinde fizik tedavi ve rehabilitasyon birimlerindeki uzman doktorların ve fizyoterapistlerin desteğine de ihtiyaç duyulur. Teşhisin ardından tedavi süreciniz planlanarak gerekli yönlendirmeleriniz, hekiminiz tarafından yapılacaktır.13
Eklem ağrıları şiddetine göre yaşam kalitesini belirgin şekilde düşürebilir ve bazı durumlarda tedavi edilmediği takdirde daha şiddetli boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle mutlaka ciddiye alınmalı ve gerekli durumlarda hekime danışılmalıdır. Siz de eklem ağrıları ile mücadele ediyorsanız yukarıdaki önerilere dikkat ederek ağrılarınızı yönetmeyi deneyebilirsiniz. Uzun süre devam eden veya ateş, hareket güçlüğü gibi belirtilerin eşlik ettiği ağrılar için sağlık uzmanınıza danışmayı unutmayınız. Kemik ve eklem sağlığına ilişkin daha detaylı bilgiler edinmek için kolajen faydaları, duruş ve postür bozukluğu, sporun faydaları gibi benzer konu başlıklarımızı da inceleyebilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
