D Vitamini Nasıl Kullanılır?
D vitamini yağda eriyen bir vitamindir ve yağ oranı yüksek gıdalarla birlikte tüketildiğinde vücut tarafından daha iyi emilerek kan dolaşımına verilir. Bu nedenle avokado, fındık, tam yağlı süt ürünleri ve yumurta gibi sağlıklı yağlar içeren besinlerle birlikte alınması önerilir.1 Maksimum D vitamini faydaları için takviyenin doğru ve düzenli bir şekilde alınması önemlidir. Çiğnenebilir tablet, sıvı, ilaç, damla gibi formlarda satışa sunulan D vitamini çeşitleri, oral olarak alınır. Şurup gibi sıvı formunda tüketiyorsanız ilacın kendine özgü ölçüm cihazı ya da kaşığını kullanarak dozunu ayarlayabilirsiniz. Tablet ve damla formundaki D vitamini takviyeler genellikle yetişkinlerde D vitamini kullanımı içindir.2 Bebeklerde ise doktor önerisi ile sıvı formda D vitamini tercih edilebilir.3 Peki, D vitamin damlası nasıl kullanılır? D vitamini damlası ekmeğin üstüne ya da suyun içine doktorun önerdiği doz kadar damlatılarak tüketilebilir.2
D Vitamini Ne Zaman İçilir?
D vitamini takviyeler pek çok kişi tarafından sabah kullanılır. Sabahları vitamin içmeyi hatırlamak günün ilerleyen saatlerine oranla daha kolaydır. Bu durum özellikle birden fazla takviye kullananlar için iyi bir seçenektir. D vitamini takviyelerini yağ içeriği yüksek bir kahvaltı ile birlikte ya da kahvaltının sonunda tüketmeyi alışkanlık haline getirebilirsiniz. Günün geç saatlerinde d vitamini takviyesi almak uykuya dalmayı ve uyku kalitesini etkileyebilir. Yapılan çalışmalar kandaki yüksek D vitamini seviyelerinin uyku ile uyanıklık döngüsünü düzenleyen melatonin hormonunu olumsuz yönde etkileyebileceğini iddia eder. Uyku kalitesini düşürdüğü ve uykuya dalmayı zorlaştırdığını savunur. Ancak bu konu ile ilgili araştırmalar henüz yetersizdir. Peki, D vitamini nasıl kullanılır? D vitaminini rutininize dahil etmek ve faydalarından maksimum yarar sağlamak için düzenli bir şekilde almanız yeterlidir. Uykunuzu etkilemediği sürece ister yatmadan önce yağ içeriği yüksek bir atıştırmalıkla isterseniz de kahvaltı ile birlikte D vitamini takviyelerini alabilirsiniz.1
D Vitamini Aç mı Tok mu İçilir?
D vitamini takviyelerinden maksimum verim alabilmek için öğünler ile birlikte ya da öğün sonrasında tüketilmesi önerilir. Yağda eriyen bir vitamin olması nedeniyle D vitamini su ile birlikte aç karnına tüketildiğinde emilimi daha düşük olur. En iyi emilim için yağ içeriği yüksek bir atıştırmalık ya da öğünler ile birlikte almanız önerilir.1
D Vitamini Ne Kadar ve Ne Sıklıkla Kullanılmalı?
D vitamini, genel vücut sağlığının korunmasında önemli rol oynayan elzem bir bileşendir. Günlük D vitamini ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olmak için beslenme programınızı D vitamini içeren besinler ile zenginleştirebilir ve sentezini artırmak için güneş ışığında vakit geçirebilirsiniz. D vitamini yetersizliği kandaki D vitamini referans aralığı ile saptanır. Günlük olarak alınması gereken D vitamini miktarı şöyledir:
- 0-12 ay bebeklerin günlük alması gereken D vitamini miktarı 400 IU,
- 1-70 yaş arası yetişkinlerin günlük alması gereken D vitamini miktarı 600 IU,
- 71 yaş ve üstü kişilerin günlük alması gereken D vitamini miktarı 800 IU.
Anne sütü bebekler için en iyi besin kaynağı olmasına rağmen D vitamini açısından düşüktür. Yenidoğanda D vitamini kullanımı, bu vitaminin eksikliğine bağlı raşitizm (kemiklerin yumuşaması ve zayıflaması ile karakterize bir kemik hastalığı) hastalığına yakalanma riskini azaltır.4 Gebelik döneminde fetüs, kemiklerini oluşturabilmek için annenin kalsiyum ve fosfor depolarını kullanır. D vitamini, kalsiyum ve fosforun geri emiliminde önemli rol oynar. Gebelikte D vitamini kullanımı, annenin kemik ve diş sağlığının korunması bebeğin ise kemik gelişiminin sağlanması açısından oldukça önemlidir.5
D Vitamini Kullanımında Diğer Dikkat Edilmesi Gerekenler
D vitamini takviyeye ihtiyacınız olup olmadığının tespiti için doktor tarafından kan testleri yapılır. Kanda D vitaminin depo formu olarak bilinen kalsifediol miktarı 12 ng/ml’nin altında ise D vitamini yetersizliğinden söz edilebilir. Ancak pek çok sağlık otoritesi insanların genel sağlık durumunun ve enfeksiyonlardan korunması için kandaki kalsiferol değerinin 30 ng/ml’nin üzerinde olmasını önerir. 9 yaş üstü yetişkinler ve hamilelikte D vitamini kullanımı için güvenli üst sınırı günlük 4000’IU’dur.6 D vitamini kullanırken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar şunlardır:
- D vitamini önerilen günlük dozun üzerinde tüketilmemelidir. Doz aşımı olduğunda mide bulantısı ve kusma, iştahsızlık ve kilo kaybı, kabızlık, zayıflık, kalpte ritim bozuklukları, böbrek sorunları gibi D vitamini kullanımı yan etkileri görülebilir.
- D vitamini ile birlikte bazı ilaçların ve takviyelerin kullanımı sağlık sorunlarına yol açabilir ya da takviyelerin fonksiyonlarını etkileyebilir. D vitamini takviyesi kullanmadan önce mutlaka kullandığınız ilaçlar hakkında doktorunuzu bilgilendirmelisiniz.
- Böbrek ile ilgili sorunlar yaşıyorsanız D vitamini kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.7
Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
